Drodzy Parafianie

Dzisiejsza Niedziela Exaudi jest westchnieniem Kościoła do Boga, aby zechciał łaskawie wysłuchać modlitwy swoich wiernych, bowiem nazwa tej niedzieli pochodzi od pierwszego słowa introitu: „Słuchaj, Panie, głosu mego, gdy wołam” na kanwie Psalmu 27,7. Niedziela Exaudi przygotowuje także Kościół do obchodzenia Świąt Zesłania Ducha Świętego. Starokościelna ewangelia jest Jezusową zapowiedzią zesłania Ducha Świętego, Pocieszyciela, Ducha Prawdy, „którego świat przyjąć nie może, bo go nie widzi i nie zna”. Duch Święty odmienia serca ludzi wierzących i uczy modlitwy.

Dzisiejsze nabożeństwo domowe ze Słowem Bożym i pieśnią ma nam dopomóc w święceniu tego dnia świętego w czasie pandemii. Wprowadzeniem niech będzie pieśń Za rękę weź mnie Panie w wykonaniu Zespołu Pieśni i Tańca „Śląsk” w warszawskim kościele ewangelickim św. Trójcy:

Porządek nabożeństwa:

1. 1. Pieśń 620 – Pochwal, mój duchu
   2. Modlitwa
   3. Czytania
   4. Wyznanie wiary
   5. Pieśń 223 – Przybądź do nas, gościu
   6. Kazanie
   7. Pieśń 204 – Chrystus w niebo wzięty
   8. Modlitwa
   9. Błogosławieństwo
   10. Pieśń 207 – Jezus jako Król panuje

UWAGA!!! Teksty pieśni wyświetlają się, a podkładem muzycznym jest gra na organach.

2. Modlitwa:

Błogosławiony bądź Boże i Ojcze Pana naszego Jezusa Chrystusa!/ Dziękujemy Ci, że wysłuchujesz modlitwy nasze i przez Syna swojego obdarzasz nas duchem miłości i pokoju./ Spraw, abyśmy nigdy nie zwątpili w Twoją wierność i zawsze z ufnością prosili Cię o zmiłowanie i łaskę./ Wysłuchaj nas przez Jezusa Chrystusa, który z Tobą i z Duchem Świętym żyje w jedności i króluje na wieki wieków.

3. Czytania:

W liście Apostoła Pawła do Efezjan czytamy (Ef 3, 14-21):

14. Dlatego zginam kolana moje przed Ojcem, 15. od którego wszelkie ojcostwo na niebie i na ziemi bierze swoje imię, 16.by sprawił według bogactwa chwały swojej, żebyście byli przez Ducha jego mocą utwierdzeni w wewnętrznym człowieku, 17. żeby Chrystus przez wiarę zamieszkał w sercach waszych, a wy, wkorzenieni i ugruntowani w miłości, 18. zdołali pojąć ze wszystkimi świętymi, jaka jest szerokość i długość, i wysokość, i głębokość, 19. i mogli poznać miłość Chrystusową, która przewyższa wszelkie poznanie, abyście zostali wypełnieni całkowicie pełnią Bożą. 20. Temu zaś, który według mocy działającej w nas potrafi daleko więcej uczynić ponad to wszystko, o co prosimy albo o czym myślimy, 21. temu niech będzie chwała w Kościele i w Chrystusie Jezusie po wszystkie pokolenia na wieki wieków. Amen.

W Ewangelii św. Jana czytamy ( J 16,5-15):

(5) A teraz odchodzę do tego, który mnie posłał, i nikt z was nie pyta mnie: Dokąd idziesz? (6) Ale że wam to powiedziałem, smutek napełnił serce wasze. (7) Lecz ja wam mówię prawdę: Lepiej dla was, żebym ja odszedł. Bo jeśli nie odejdę, Pocieszyciel do was nie przyjdzie, jeśli zaś odejdę, poślę go do was. (8) A On, gdy przyjdzie, przekona świat o grzechu i o sprawiedliwości, i o sądzie; (9) o grzechu, gdyż nie uwierzyli we mnie; (10) o sprawiedliwości, gdyż odchodzę do Ojca i już mnie nie ujrzycie; (11) o sądzie zaś, gdyż książę tego świata został osądzony. (12) Mam wam jeszcze wiele do powiedzenia, ale teraz znieść nie możecie; (13) lecz gdy przyjdzie On, Duch Prawdy, wprowadzi was we wszelką prawdę, bo nie sam od siebie mówić będzie, lecz cokolwiek usłyszy, mówić będzie, i to, co ma przyjść, wam oznajmi. (14) On mnie uwielbi, gdyż z mego weźmie i wam oznajmi. (15) Wszystko, co ma Ojciec, moje jest; dlatego rzekłem, że z mego weźmie i wam oznajmi.

4. Wyznanie wiary:

Wierzę w Boga Ojca, Wszechmogącego, Stworzyciela nieba i ziemi. I w Jezusa Chrystusa, Syna Jego Jedynego, Pana naszego, który się począł z Ducha Świętego, narodził się z Marii Panny, umęczon pod Poncjuszem Piłatem, ukrzyżowan, umarł i pogrzebion, zstąpił do piekieł, trzeciego dnia zmartwychwstał, wstąpił na niebiosa, siedzi po prawicy Boga, Ojca Wszechmogącego, skąd przyjdzie sądzić żywych i umarłych. Wierzę w Ducha Świętego, święty Kościół powszechny, społeczność świętych, grzechów odpuszczenie, ciała zmartwychwstanie i żywot wieczny. Amen.  

6. Kazanie:

Jr 31,31-34

Drogie Siostry i Bracia w Chrystusie!

Dzisiejsza niedziela Exaudi jest w liturgii Kościoła czasem między Wniebowstąpieniem Pańskim, a Zesłaniem Ducha Świętego. Dla uczniów Jezusa był to czas próby. Jedno definitywnie się już skończyło. Chrystus po spełnieniu swojej misji wstąpił do nieba, a nowe czyli obiecany Pocieszyciel, Duch Święty, jeszcze w pełni nie został przekazany.

Niedziela Exaudi przygotowuje także Kościół do obchodzenia Świąt Zesłania Ducha Świętego. Starokościelna ewangelia jest Jezusową zapowiedzią zesłania Ducha Świętego, Pocieszyciela, Ducha Prawdy, „którego świat przyjąć nie może, bo go nie widzi i nie zna”. Duch Święty odmienia serca ludzi wierzących i uczy modlitwy. Autor Listu do Efezjan, z dzisiejszej lekcji apostolskiej, prosi Boga, „od którego wszelkie ojcostwo na niebie i na ziemi bierze swoje imię”, aby według bogactwa swej łaski i chwały zechciał utwierdzić wierzących w Duchu, „w wewnętrznym człowieku”, a więc, aby umocnił duchowo tych, którzy do Niego należą, aby Chrystus przez wiarę zamieszkał w sercach uczniów Pańskich, aby zdolni byli oni „poznać miłość Chrystusową, która przewyższa wszelkie poznanie”.

Obawy i nadzieje towarzyszyły uczniom Jezusa, którzy z jednej strony długo „stali i patrzyli w niebo” w dniu Jego wniebowstąpienia, a z drugiej strony mieli zaufać obiecanej przez Jezusa przyszłości. Nadzieja i wiara mieszała się z lękiem przed nieznaną przyszłością.

Apostołowie dziesięciodniowy czas nadziei, ale też i obaw, spędzili, jak podają Dzieje Apostolskie, na modlitwie wraz z najbliższymi. Dlatego Kościół zwraca się do Boga z prośbą o wysłuchanie modlitw Ludu Bożego w dzisiejszą niedzielę Exaudi.

Umiłowani w Panu!

Słowo Boże, które chcemy dziś rozważyć, zaczerpnięte jest z księgi proroka Jeremiasza. Nawiązuje ono do nowego przymierza, jakie Bóg zawarł z Izraelem. Prorocy końca niewoli babilońskiej zapowiadali zawarcie przez Boga nowego przymierza z całą ocalałą resztą Izraela. Proroctwa o zawarciu nowego przymierza mają związek z przewidywana nową sytuacją religijną oraz z odzyskaniem wolności. Jeremiasz zapisał:

Michelangelo_Buonarroti_027_Jeremiasz

31. Oto idą dni – mówi Pan – że zawrę z domem izraelskimi i z domem judzkim nowe przymierze. 32. Nie takie przymierze, jakie zawarłem z ich ojcami w dniu, gdy ich ująłem za rękę, aby ich wyprowadzić z ziemi egipskiej, które to przymierze oni zerwali, chociaż ja byłem ich Panem – mówi Pan – 33. lecz takie przymierze zawrę z domem izraelskim po tych dniach, mówi Pan: Złożę mój zakon w ich wnętrzu i wypiszę go na ich sercu. Ja będę ich Bogiem, a oni będą moim ludem.

Prorok Jeremiasz pochodzący z kapłańskiej rodziny z Anatot zapowiedział, że zarówno dom izraelski, jak i judzki zostanie „odbudowany”. Tym samym Bóg przywróci dawną świetność Izraela z czasów pierwszych królów z pnia Isajego, Dawida i Salomona. Cały Izrael miał doznać zmiłowania Boga, który zawrze z nim przymierze, którego prawo zostanie wypisane w sercach ludu wybranego. Poprzez przymierze Bóg ustanowił też relację własności między Nim, a wybranym ludem. Bóg jest Panem wszystkich ludów i Panem całej ziemi. Mimo tego pragnął w szczególny sposób złączyć się z narodem izraelskim więzami miłości. Celem zawarcia przymierza przez Boga, w teologicznej myśli Starego Testamentu, było umożliwienie harmonijnego życia.

Izraelici złamali synajskie przymierze i pogardzili Bogiem. Nie byli w stanie wypełnić postanowień przymierza, chociaż Bóg chciał być dla swojego ludu „małżonkiem”. Boże działanie – według Proroka z Anatot – pozostawi w sercu, siedlisku poznania i woli, trwały ślad w postaci zapisu prawa, aby w człowieku wyzwalały się samorzutnie coraz to nowe siły ku pełnieniu woli Bożej. W ostatecznych czasach religia stanie się więc wewnętrzną sprawą każdej jednostki ludzkiej, która zdolna będzie trwać w społeczności z Bogiem. Nie będzie trzeba wzywać Boga do poznania, bo każdy będzie miał poznanie Boga.

I oto teraz, kiedy oczekujemy w Kościele, zgodnie z kalendarzem liturgicznym, Zesłania Ducha Świętego, w niewysłowionych westchnieniach czyli naszych modlitwach prosimy Boga, aby swoje prawo wpisał w nasze serca mocą swojego Ducha. Dzięki bowiem zesłaniu Ducha Świętego i wpisaniu się Ducha Prawdy w serce człowieka, zawsze i wszędzie tam, gdzie człowiek pragnie żyć z Chrystusem, zrealizowana została obietnica Boża dana przez proroka Jeremiasza.
Duch Boży, Duch Prawdy składa świadectwo o Chrystusie. W składaniu tego świadectwa pośredniczą wierzący w Jezusa Chrystusa. Pierwszymi świadkami Pana byli Jego uczniowie – „wy składacie świadectwo, bo ze mną od początku jesteście”. Ale ze składaniem świadectwa wiąże się prześladowanie: „To wam powiedziałem, abyście się nie zgorszyli… Wyłączać was będą z synagog, więcej, nadchodzi godzina, gdy każdy, kto was zabije, będzie mniemał, że spełnia służbę Bożą. A to będą czynić dlatego, że nie poznali Ojca ani mnie”. Prześladowanie jest znakiem, że wśród wierzących działa Duch Święty, który uczy poznania Chrystusa, Prawdy i wspomaga w pozyskiwaniu tych, którzy poszukują Boga.

Niechaj i nasz czas oczekiwania na zesłanie Ducha Świętego, które w liturgii Kościoła będziemy przeżywać za tydzień upływa na modlitwie. Prośmy Boga Wszechmogącego o Jego Ducha – mądrości i poznania, Pocieszyciela.

„Nawiedź nas, Duchu Święty,
Coś z Ojca, Syna wzięty,
O Panie niepojęty!
Strapionych Cieszycielu,
Wierzących Przyjacielu,
Krynico pociech wielu!
Tyś Dawcą jest miłości,
Płomieniem gorliwości,
Językiem wymowności”.

Amen

Medytując przez chwilę nad dzisiejszym Słowem Bożym wsłuchajmy się w dobrze nam znaną toccatę z fugą Jana Sebastiana Bacha w wykonaniu Xavera Varnusa w berlińskiej katedrze ewangelickiej (Powszechnie przyjęta nazwa „Toccata i fuga” nie odpowiada nazwie historycznej. W szeregu istniejących odpisów z czasów Bacha i nieco późniejszych, utwór ten ma nazwę „Toccata” lub „Toccata con fuga” (toccata z fugą), nigdy zaś „Toccata et fuga” (et, tak samo jak i und, było używane przez Bacha powszechnie w jego innych utworach organowych, np. w Preludiach i fugach). Za bardziej prawidłową nazwę z punktu widzenia muzykologii przyjmuje się określenie Toccata (lub Toccata d-moll)):

7. Pieśń:

8. Modlitwa: